Φασματομετρία Μάζας (Χρήση στην κλινική διάγνωση)
Το εργαστήριό μας άρχισε να δραστηριοποιείται στη φασματομετρία μάζας.
Η φασματομετρία μάζας (mass spectrometry, MS) είναι ίσως η πιο γρήγορα εξελισσόμενη και ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος παγκοσμίως τόσο για ερευνητικούς σκοπούς όσο και για πραγματοποίηση αναλύσεων ρουτίνας.
Πρόκειται για μια ευαίσθητη τεχνική ποσοτικού και ποιοτικού προσδιορισμού χημικών ενώσεων η οποία προσδιορίζει ιόντα σε αέρια φάση. Πιο συγκεκριμένα, τα δείγματα προς ανάλυση εισάγονται σε μία πηγή ιόντων, ιονίζονται και στη συνέχεια διαχωρίζονται από τον ανιχνευτή μαζών βάσει του λόγου μάζας προς φορτίο (m/z).
H φασματομετρία μάζας βρίσκει εφαρμογή σε περιβαλλοντικές και γεωλογικές αναλύσεις, στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων, στη γενομική ανάλυση, αλλά και στην κλινική διάγνωση διαφόρων ασθενειών.
Το φάσμα κλινικών εφαρμογών της φασματομετρίας μάζας είναι ευρύ και συνεχώς διευρύνεται με την ανάπτυξη και διαφοροποίηση της υπάρχουσας τεχνολογίας.
Ενδοκρινολογία:
Η σχετική έλλειψη ειδικότητας των μεθόδων ανοσοαναλύσης, οδήγησε στην μερική αντικατάσταση τους από φασματομετρικές μεθόδους οι οποίες είναι ικανές να προσδιορίσουν ταυτόχρονα πληθώρα στεροειδικών ορμονών όπως τεστοστερόνη, 17-ΟΗ προγεστερόνη, κορτιζόλη, οιστρογόνα, αλδοστερόνη, κορτικοστερόνη κ.α. για τη διάγνωση και θεράπεια διαφόρων ενδοκρινικών ασθενειών. Επίσης η φασματομετρία μάζας μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μέθοδος προσδιορισμού της σχέσης διαφόρων θυρεοειδικών ορμονών μέσα στον οργανισμό.
Νεογνικός έλεγχος:
Πληθώρα μέθόδων βασισμένων στην τεχνολογία της φασματομετρίας μάζας έχει αναπτυχθεί για τον προσδιορισμό κληρονομικών νεογνικών μεταβολικών ασθενειών που οφείλονται σε ανεπάρκειες ενζύμων. Στόχος της ανάλυσης είναι ο ποσοτικός προσδιορισμός αμινοξέων, λιπαρών οξέων και οργανικών οξέων τα οποία αποτελούν δείκτες της εκάστοτε ασθένειας.
Τοξικολογική και φαρμακευτική ανάλυση:
Η φασματομετρία μάζας χρησιμοποιείται ευρέως για τον ποσοτικό προσδιορισμό ναρκωτικών και doping ουσιών (φαρμακοδιέγερση) σε δείγματα βιολογικών υγρών λόγω της εξαιρετικής ευαισθησίας, εκλεκτικότητας και αξιοπιστίας της μεθόδου.
Πρωτεομική ανάλυση:
Κατά την ανάλυση αυτή γίνεται ποσοτικός προσδιορισμός μικρών ποσοτήτων πρωτεϊνών-στόχων οι οποίες χρησιμοποιούνται σαν βιοδείκτες για την ανίχνευση και θεραπεία ασθενειών. Προκαταρκτικά πειράματα έχουν πραγματοποιηθεί για τον καρκίνο του μαστού, τον καρκίνο του παγκρέατος, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, κ.α.
Μικροβιακή ανάλυση:
Η γρήγορη ταυτοποίηση μικροβίων είναι πολύ σημαντική σε περιπτώσεις οξείας λοίμωξης ή εντατικής θεραπείας. Η φασματομετρία μάζας είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνική στον τομέα της μικροβιακής ανάλυσης η οποία συνδυάζει την ταχύτητα και το χαμηλό κόστος.